Veiligheid in de Formule 1; een kleine reis door de tijd

Ooit werd gezegd dat het risico op een dodelijke crash onderdeel was van het leven van een coureur in de Formule 1. Aangezien ongeveer 1 op de 8 crashes een dodelijke afloop had, was daar vrij weinig aan gelogen. Tijdens een van de Formule 1 weekenden vielen meer liefst 52 dodelijke slachtoffers; de ‘prijs van de racesport’. In de tussentijd is er veel veranderd. Wat zijn de belangrijkste stappen geweest die bijgedragen hebben aan een betere veiligheid voor de coureurs tegenwoordig?

Marshalls; geïntroduceerd in 1950

Je kunt de marshalls niet wegdenken uit de races van de Formule 1. En heel gek is dat niet, want zij zijn al vanaf een bijzonder vroeg moment actief. Al sinds 1950 staan de vrijwilligers langs het parcours. Hun taak; direct eerste hulp kunnen verlenen bij een crash, coureurs waarschuwen voor gevaar door met vlaggen te zwaaien en communicatie met de organisatie wanneer er iets aan de hand is. Wist je trouwens dat de marshalls verschillende cursussen gevolgd moeten hebben en deze constant actueel moeten houden om daadwerkelijk mee te kunnen werken tijdens de races?

De helm; sinds 1952

Aanvankelijk reden coureurs met een bril en een soort bivakmuts over hun hoofd. Dat beschermde prima tegen vliegjes, maar bij alle andere mogelijke voorwerpen, auto-onderdelen en al het andere dat je kunt bedenken, deed deze bescherming natuurlijk helemaal niets. In 1952 werd daarom de helm verplicht gesteld in de racesport. Overigens lijken de huidige, moderne helmen helemaal niet meer op de helmen die in 1952 gebruikt werden.

Vuurbestendige racepakken sinds 1975

Een van de grootste risico’s tijdens een crash is een brandende auto. Bereiken de vlammen de cockpit, dan is de kans extreem klein dat de coureur hier ongeschonden uit kan komen. Daarom werd in 1975 besloten om vuurbestendige kleding verplicht te stellen. Tegenwoordig is het verschil in gewicht zo klein dat de kleding niet eens meer ongemakkelijk is. De kleding die gedragen wordt, kan een temperatuur verdragen tot 800 graden Celsius (11 seconden) zodat de coureur altijd tijd heeft om de auto uit te komen.

De safety car

Het moment om even te plassen of nieuwe chips te pakken voor de gemiddelde kijker; de safety car. Deze is sinds 1993 onderdeel van de sport, al werd de eerste safety car al in 1973 gebruikt in Canada. Dat was een enorm drama omdat de safety car de auto in koppositie niet wist te herkennen na de pitstoppen, waardoor de winnaar pas vele uren na de wedstrijd uitgeroepen kon worden. Leuk feitje; wist je dat Bernd Maylander al meer dan 21 jaar de persoon is achter het stuur in deze auto? Sinds 2018 is de safety car in de Formule 1 een Mercedes AMG GT R met een topsnelheid van meer dan 300 kilometer per uur.

Wielbinders; een uitvinding in 1999

Een veiligheidsmaatregel die lang niet iedereen kent, heeft te maken met de constructie van de auto zelf. Wielbinders (wheel tethers in het Engels) zijn verbindingen tussen de auto en de wielen die niet losgaan bij een crash of impact. Dit zorgt ervoor dat de wielen bij de auto blijven en niet rondvliegen over het parcours. Dit heeft tal van ongelukken weten te voorkomen sinds de verplichting van wielbinders in 1999.

HANS: 2003

Head and Neck Support (HANS) is een veiligheidsmaatregel die in 2003 geïntroduceerd werd. HANS is feitelijk een constructie die ervoor moet zorgen dat het hoofd en de nek geen onnatuurlijke bewegingen kunnen maken bij een crash of botsing. Aanvankelijk werd HANS door veel mensen gehekeld, maar uit onderzoeken bleek dat de druk op de nek met HANS 72% lager was bij een botsing en daarmee heeft het tal van levens gered sinds de invoering.

Superrijbewijs; verbeterd in 2016

Dacht je dat je met een standaardrijbewijs in een Formule 1 auto mag rijden? Nee dus; je hebt er een speciaal rijbewijs voor nodig (de naam hiervan is super license). Je hebt minstens 40 punten nodig, die je kunt verzamelen door in andere racedisciplines te rijden (waaronder de Formule 2 en Formule 3). Het idee erachter is alleen bekwame coureurs in de Formule 1 te hebben, waardoor het risico op ongelukken afneemt.

De halo

In andere racesporten kom je weleens autoruitschade tegen. In de Formule 1 niet, al scheelde het weinig of we hadden voorruiten in de raceauto’s gehad. De halo heeft de strijd gewonnen, wat opnieuw uitsluitend opgezet is om de coureur te beschermen. Het gedeelte dat nog het minst beschermd was voor de introductie van de halo, was het hoofd van de coureur dat in feite boven de auto uitstak en met de open constructie van de auto zeer kwetsbaar was. De halo maakt daar een einde aan; net als dit ervoor gezorgd heeft dat er geen open constructie meer is trouwens.